• Strona główna

Jajowody są parzystymi przewodami, które łączą jamę otrzewnową i jajniki z jamą macicy. Stanowią drogi transportu dla komórek rozrodczych. Do zapłodnienia komórki jajowej dochodzi zazwyczaj w bańce jajowodu, a rozwijający się zarodek przemieszcza się przez jajowód do jamy macicy gdzie dochodzi do implantacji. Zarówno komórka jajowa jak i zarodek nie mają zdolności ruchu. Błona śluzowa wyściełająca jajowód pokryta jest rzęskami, które dzięki swoim ruchom oraz akcji skurczowej warstwy mięśni budujących jajowód, umożliwiają prawidłowy transport zarodka.

 

 

Jajowód zbudowany jest z czterech części:

  • lejek jajowodu – zewnętrzna część jajowodu zakończona strzępkami, których funkcją jest wyłapywanie komórek jajowych uwolnionych przez jajnik,
  • bańka jajowodu – odcinek środkowy, w którym najczęściej dochodzi do zapłodnienia,
  • cieśń jajowodu – najwęższa część jajowodu, która łączy się ze ścianą macicy ujściem macicznym,
  • część maciczna (śródścienna).

 

Badanie drożności jajowodów to nic innego jak sprawdzenie czy w świetle jajowodów znajduje się jakaś przeszkoda.

Niedrożność może dotyczyć każdej jego części.

 

 PRZYCZYNY NIEDROŻNOŚCI JAJOWODÓW:

  • wady wrodzone (agenezja jajowodów, wrodzona niedrożność),
  • stany zapalne narządów miednicy mniejszej (zakażenia Chlamydia trachomatis, Mycoplasma, Ureaplasma),
  • endometrioza,
  • zrosty pooperacyjne.

 

Istnieje wiele metod, którymi można sprawdzić drożność jajowodów: histerosalpingografia (HSG), laparoskopia, histeroskopia, salpingoskopia – należą one do zabiegów anestezjologicznych – wymagają znieczulenia ogólnego.

W naszym ośrodku wykorzystujemy metodę, która jest najmniej inwazyjna i przebiega bez znieczulenia pacjentki, opartą na badaniu ultrasonograficznym, któremu towarzyszy wcześniejsze podanie środka kontrastowego czyli histerosalpingokontrastosonografia (HyCoSy HysterosalpingoContrast Sonography). Nasi specjaliści stosują odmianę tej metody czyli 2D/3D histerosalpingo-foamsonografię (HyFoSy HysterosalpingoFoam Sonography) przy użyciu zestawu ExEm® Foam Kit FK05, w której środkiem kontrastowym jest specjalna piana. Piana, która tworzy się przez rozcieńczenie żelu ExEm®Gel wodą oczyszczoną ExEm® Water, powoduje szybkie i proste rozszerzanie ścian jajowodów, pozwalając na uzyskanie bardzo wysokiej jakości obrazów w USG.

 

Metoda odznacza się bardzo wysoką dodatnią wartością predykcyjną co znamionuje wysoką precyzję testu. Ponadto składniki piany są nietoksyczne i bardzo dobrze tolerowane.

 

JAK PRZYGOTOWAĆ SIĘ DO ZABIEGU?

  1. Przed zabiegiem pacjentka powinna mieć wykonaną:     
    • cytologię,   
    • stopień czystości pochwy
    • posiew z szyjki macicy na obecność Chlamydii trachomatis metodą PCR.
  1. Ocenę drożności jajowodów wykonuje się po miesiączce, ale przed owulacją, czyli między 6, a 12 dniem cyklu.
  2. Bezpośrednio przed badaniem należy opróżnić pęcherz moczowy.
  3. Nie należy współżyć w cyklu przed oceną drożności jajowodów.
  4. Przed wykonaniem badania wymagana jest konsultacja z lekarzem z naszego ośrodka w celu wyjaśnienia wszystkich aspektów zabiegu.

 

OPIS ZABIEGU:

Pacjentce ułożonej na fotelu ginekologicznym, zakładamy wziernik, a następnie umieszczamy w szyjce i jamie macicy specjalny cewnik, przez który podajemy płyn (ExEm® Foam).

 

 

Założenie wziernika.

 

Wprowadzenie cewnika.

 

Wprowadzenie cewnika.

 

Wprowadzenie głowicy USG. 

Wprowadzenie płynu przez cewnik.

 

 

Płyn powoduje szybkie rozszerzenie ścian jajowodów, a przy pomocy głowicy dopochwowej widoczny jest jego wypływ na monitorze USG.

 

 

W USG widoczne drożne oba jajowody.

 

W USG widoczny drożny lewy jajowód.

 

W USG widoczne drożne oba jajowody.

 

 

Czas samego zabiegu, tzn. od podania płynu do oceny drożności jajowodów, nie przekracza 60 sekund.

Zazwyczaj zabieg jest mało bolesny, ale niektóre pacjentki mogą odczuwać bolesne skurcze macicy, bóle brzucha, upławy lub plamienia. Objawy te są dobrze znane i odnoszące się do wszystkich badań drożności jajowodów.

Dlatego na dwie godziny przed zabiegiem zalecamy zażyć leki rozkurczowe (np. Buscopan, No-Spa) i leki przeciwbólowe (np. Ibuprofen, Ketonal). Najczęściej po  lekach dolegliwości są nieznaczne albo słabo nasilone.

 

WYNIK UKAZUJE NIEDROŻNE JAJOWODY - I CO DALEJ?

W przypadku podejrzenia niedrożności jajowodów kierujemy Panie do laparoskopii, żeby określić rodzaj niedrożności i ewentualnie zastosować odpowiednie leczenie operacyjne.

Ustalenie czy kobieta ma drożne jajowody jest bardzo istotne w szukaniu przyczyn niepłodności danej pary i wyborze ewentualnej metody wspomaganego rozrodu. W zależności od wyniku badania zmienia się również algorytm postępowania: ALGORYTM POSTĘPOWANIA.

 

 

Materiały źródłowe - ryciny: Instructions for Use ExEm® Foam Kit FK05.